Grupa Cywilna to osiedle, którego powstanie i rozwój są ściśle związane z dziejami zorganizowanego w końcu XIX wieku niemieckiego Placu Ćwiczeń Grupa oraz funkcjonujących później na jego obszarze jednostek wojskowych.
Jeszcze w połowie XIX stulecia obszar Grupy Cywilnej był terenem niezasiedlonym. Stanowił wówczas część dużego kompleksu leśnego należącego do właścicieli Sartowic. Okoliczne tereny zwróciły uwagę niemieckich władz wojskowych, które postanowiły wykorzystać je do stworzenia dużego poligonu nazwanego „Placem Ćwiczeń Grupa” (Truppenübungsplatz Gruppe).
Na przełomie XIX i XX wieku, korzystając z przebiegającej w tym miejscu linii kolejowej Grudziądz-Laskowice oddanej do użytku w 1879 roku, rozpoczęto prace nad przygotowaniem rozbudowanej infrastruktury. Ich rezultatem było wzniesienie do 1914 roku wielu budynków koszarowych zgrupowanych w trzech rejonach. Położony najbliżej stacji kolejowej Obóz Zachodni składał się z baraków mieszkalnych i budynków gospodarczych wzniesionych w technice szachulcowej. Na terenie Obozu Wschodniego, będącego najstarszą częścią wojskowego osiedla, zlokalizowano murowane obiekty, wśród których znajdowała się komendantura poligonu, wartownia, kasyno oficerskie z sąsiadującym z nim parkiem, wieża ciśnień, kaplica garnizonowa oraz budynki mieszkalne. Obóz Północny tworzyły głównie baraki wzniesione z blachy falistej. Szczególnie ciekawie prezentowały się okolice kasyna oficerskiego, przy którym znajdował się elegancko urządzony ogród z fontanną, altanami, romantyczną ruiną i mini-zoo.
Większość obiektów Placu Ćwiczeń funkcjonowała tylko w sezonie letnim, gdy na terenie poligonu odbywały się ćwiczenia wojskowe. Uczestniczyły w nich przede wszystkim oddziały piechoty należące do garnizonu grudziądzkiego, rzadziej jednostki saperskie i lotnicze z innych rejonów. Żołnierze mieli do dyspozycji rozległe tereny ćwiczebne położone na północ od budynków koszarowych. Zlokalizowano na nich strzelnicę karabinową, strzelnicę artyleryjską, plac ćwiczeń rzutu granatem oraz fortyfikacje i atrapy budynków.
Na przełomie stycznia i lutego 1920 roku Plac Ćwiczeń w Grupie został przejęty przez polskie wojska Frontu Północnego dowodzone przez gen. Józefa Hallera. Pozostawioną przez Niemców infrastrukturę wykorzystywano nie tylko do szkoleń żołnierzy. Utworzono tu obóz, w którym demobilizowani hallerczycy oczekiwali wraz z rodzinami na możliwość opuszczenia kraju i powrotu za granicę, do miejsc zamieszkania położonych poza granicami Polski, m.in. we Francji, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Z powodu przedłużających się procedur część z nich zmuszona była pozostać w Grupie przez dłuższy czas, aż do końca 1922 roku. Weterani żyli tu w trudnych poligonowych warunkach, bardzo uciążliwych zwłaszcza w okresie zimowym. W 1921 roku w obozie zapanowała epidemia cholery, która odebrała życie około stu byłym żołnierzom „Błękitnej Armii”. W czasie wojny polsko-bolszewickiej (1920-1921) na teren Placu Ćwiczeń ewakuowano szpitale z zajętego przez bolszewików Grodna i Wilna, zorganizowano tu także obóz jeniecki. Zmarłych z powodu chorób i ran żołnierzy – tak polskich jak i rosyjskich – chowano na położonym na północny-zachód od miejscowości cmentarzu wojskowym. W kolejnych latach Plac Ćwiczeń w Grupie powrócił do swej pierwotnej funkcji i przyjął nazwę „Obozu Pułaskiego”. Organizowano na nim ćwiczenia dla wojsk piechoty oraz oddziałów artyleryjskich, lotniczych i kawaleryjskich, m.in. dla żołnierzy z grudziądzkiego Centrum Wyszkolenia Kawalerii, Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania, 1. Pułku Lotniczego z Brześcia nad Bugiem i kadetów z Chełmna. W okresie międzywojennym na terenie koszar wzniesiono polową kaplicę oraz urządzono kinoteatr. O wysokiej randze obozu ćwiczeń w Grupie świadczy fakt, iż miejsce to było odwiedzane przez najwyższe polskie władze, m.in. przez prezydentów Ignacego Mościckiego i Stanisława Wojciechowskiego.
W pierwszych dniach września 1939 roku poligon w Grupie i jego okolice stały się rejonem zaciętych walk toczonych między wojskami hitlerowskimi i polskimi. Brały w nich udział resztki oddziałów wchodzących w skład Armii Pomorze, m.in. 9. Dywizji Piechoty, 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich i 18. Pułku Ułanów Pomorskich, które 5 września zdołały odbić Plac Ćwiczeń z rąk niemieckich i podjęły próbę przebicia się w kierunku na Grudziądz, w czasie której zostały rozbite.
W pierwszych miesiącach okupacji obszar koszar i ich najbliższej okolicy stał się miejscem rozstrzeliwań ludności polskiej przeprowadzanych przez członków zbrodniczej organizacji Selbstschutz. Na terenie strzelnicy zamordowano m.in. budowniczego kościoła w Górnej Grupie i pierwszego proboszcza tamtejszej parafii, ks. Bernarda Burdyna. Szacuje się, że jesienią 1939 roku mogło tu zginąć nawet 4000 Polaków pochodzących zarówno z najbliższej okolicy, jak i bardziej oddalonych miejscowości powiatu świeckiego, grudziądzkiego i chełmińskiego.
W czasie drugiej wojny światowej Plac Ćwiczeń w Grupie stał się kolejny raz w swej historii miejscem przetrzymywania jeńców wojennych, których po tymczasowym pobycie kierowano do innych obozów. Część z nich zmuszana była do pracy w okolicach obozu. W jego sąsiedztwie, przy bocznicy kolejowej prowadzącej w stronę Dolnej Grupy, zbudowano w czasie okupacji kompleks fabryczny nieznanego przeznaczenia działający na potrzeby niemieckiej machiny wojskowej. Jednocześnie na Placu Ćwiczeń odbywano szkolenia wojskowe niemieckich oddziałów. Ten okres dziejów Grupy zamknęło zajęcie miejscowości przez oddziały Armii Czerwonej w dniu 17 lutego 1945.
Po drugiej wojnie światowej dawny Plac Ćwiczeń pozostał terenem podporządkowanym administracji wojskowej. Funkcjonowały na jego terenie jednostki transportowe i budowlano-inżynieryjne oraz wojskowe ośrodki szkoleniowe, których obecność przekładała się również na rozbudowę cywilnego osiedla w sąsiedztwie dawnych koszarów. Od 2011 roku w Grupie działa Centrum Szkolenia Logistyki im. Kazimierza I Odnowiciela.
W Grupie i jej okolicach zachowało się wiele ciekawych miejsc związanych z przeszłością. Należy do nich cmentarz wojskowy, na którym znajdują się mogiły żołnierzy „błękitnej armii” generała Józefa Hallera oraz innych polskich żołnierzy poległych w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920-1921 r. Pochowano tu także uczestników uczestników walk kampanii polskiej 1939 r. - m.in. ułanów z 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich i 18. Pułku Ułanów Pomorskich oraz żołnierzy 2. Pułku Szwoleżerów, którzy zginęli w okolicach Grupy w czasie bojów z przeważającymi siłami niemieckimi toczonych w dniach 3-5 września. Wśród poległych znalazł się również osiemnastoletni ochotnik Mieczysław Libecki, harcerz orli i drużynowy drużyny harcerskiej z Drzycimia. Na tym samym cmentarzu zlokalizowana jest również mogiła jeńców rosyjskich z okresu pierwszej wojny światowej oraz pojedyncze groby mieszkańców osiedla wojskowego w Grupie, chowanych tu od końca XIX wieku. Należą do nich widoczne w przydrożnej części cmentarza groby cywilnej ludności wyznania ewangelickiego, wśród których dostrzec można typowe dla tego okresu mogiły obmurowane. Niektóre z nich pokryte są nadal czytelnymi, niemieckojęzycznymi inskrypcjami. Do najstarszych zachowanych obiektów należy również postument w kształcie pnia dębu pełniący pierwotnie funkcję podestu pod tablicę upamiętniającą zmarłych. W sąsiedztwie znajdują się także pojedyncze pochówki polskich cywilów zmarłych między 1920 a 1945 rokiem.
Cmentarz wojskowy stał się również miejscem pochówku prochów Polaków zamordowanych przez hitlerowców w czasie drugiej wojny światowej w rejonie położonej w pobliżu strzelnicy. W jej bezpośrednim sąsiedztwie od strony cmentarza ustawiono głaz z tablicą pamiątkową poświęconą ofiarom tych zbrodni, których liczbę szacuje się nawet na 4 tysiące osób. Inne miejsce pamięci znajduje się przy drodze wiodącej z Grupy do leśniczówki Bojanowo. Jest nim mogiła Polaków rozstrzelanych na terenie Grupy i okolic we wrześniu 1939 roku. Wśród pochowanych w tym miejscu osób znajduje się m.in. ksiądz Bernard Burdyn, proboszcz i budowniczy kościoła parafialnego w Górnej Grupie oraz Feliks Kikulski, przedwojenny wójt gminy Dragacz.
Na terenie Grupy warto skorzystać z możliwości obejrzenia obiektów wzniesionych na przełomie XIX i XX wieku dla potrzeb wojskowego Placu Ćwiczeń. Należy do nich zlokalizowany w zachodniej części miejscowości kompleks koszarowców zbudowanych w konstrukcji szkieletowej wypełnionej cegłą. Reprezentują podobne cechy stylowe i rozwiązania funkcjonalne. Jedno- i dwukondygnacyjne budynki przykryte dachem pokrytym papą mieściły izby żołnierskie dla jednej lub dwóch kompanii oraz częściowo wydzielone mieszkania dla podoficerów. W ich sąsiedztwie zbudowano mniejsze obiekty pełniące funkcje gospodarcze. Większość budynków tego kompleksu zachowała do dzisiaj swój oryginalny wygląd. Przetrwały również mniejsze elementy, jak np. ręczna pompa wodna z okresu budowy koszar. Obecnie dawne koszarowce pełnią funkcję mieszkalną i są użytkowane przez ludność cywilną. W pobliżu, po przeciwnej stronie drogi do Rulewa, zachowały się również budynki innych obiektów związanych z placem ćwiczeń, stanowiących niegdyś jego restauracyjno-hotelowe zaplecze. Dostęp do innych obiektów dawnego Placu Ćwiczeń jest utrudniony z powodu ciągłego ich wykorzystywania przez wojsko.
W Grupie warto także zwrócić uwagę na budynek dworcowy wzniesiony w początku XX wieku. W jego fasadzie zachowały się pochodzące z tego okresu detale architektoniczne oraz elementy stolarki okiennej i drzwiowej. Duże rozmiary dworca mają związek z jego pierwotną funkcją, jaką była obsługa tysięcy podróżnych – pruskich żołnierzy przybywających do zlokalizowanego na północ od stacji Placu Ćwiczeń w Grupie.
Na wschód od zabudowań Grupy zlokalizowany jest zbudowany w 1914 roku schron piechoty IR 6 (Infanterieraum 6), należący do zespołu umocnień obronnych zewnętrznego pierścienia fortyfikacji twierdzy grudziądzkiej. Jego strukturę tworzy osiem połączonych korytarzem komór oraz wysunięta kaponiera, która pełniła również funkcję latryny. Schron był pierwotnie wyposażony w instalację grzewczą, elektryczną, odwodnieniową i telefoniczną. W jego wnętrzach odnaleźć można szczątkowe relikty dawnego wyposażenia, m.in. hak po bloczku transportowym do przenoszenia dużych ciężarów i podstawy pod agregaty prądotwórcze umieszczone w dawnej maszynowni.
